Bacte

Bacte is het noordelijkste land van Suderiale. In het land wonen zo'n vier miljoen mensen, vooral in de Nubesdelta en in de hoofdstad, Nufrais. In Bacte wordt het Bactelijns gesproken. Het land heeft een oppervlakte van ongeveer 70.000 vierkante kilometer.

Naam

Staatkundige kaart

De naam Bacte werd zo'n 3000 jaar geleden voor het eerst geschreven, in een vroege vorm van Sudaals, als Bakatka. De naam betekent zoveel als "noorden" of "noordelijk". Bakaxe is in het moderne Sudaals nog altijd het woord voor "noorden". Er zijn echter aanwijzingen dat de woorden voor windrichtingen in het Sudaals al vroeg zijn ontleend aan de Seta-talen, zodat de naam toch op een "eigen" wortel is terug te voeren. Toch is het niet zo aannemelijk dat de Seta's het gebied al zo noemden, omdat het vanuit hun perspectief helemaal niet zo noordelijk was.

De naam Bacte luidt in de overige talen van het continent als volgt:

Raspoons: bakte

Marijns: bakta

Sudaals: baktane

Ebinees: baktean

Rabijns: baktad

Oost-Moziac: baktad

Mokong: bakat

De Nederlandse spelling, met een c, is waarschijnlijk aan het Frans ontleend.

Landschap

De overgang van de hoge Venrein naar de lage delta is spectaculair.

Bacte bestaat uit twee gebieden: het vasteland in het zuiden en het grote eiland Juvende ten noorden daarvan. Rond Juvende en aan de westkust van het vasteland liggen nog enkele kleinere eilanden.

Vasteland

Het vasteland is grotendeels droog en rotsachtig. Het wordt doorsneden door de groene delta van de Nubes, die naar het noordwesten afbuigt. Het noordwesten is relatief vlak en door irrigatie en kunstmatige bevloeiing zeer vruchtbaar. Dit is het dichtstbevolkte gebied van het land. Het oosten, de Venrein, is droog en bergachtig en juist uitgesproken dunbevolkt, al zijn hier wel enkele belangrijke steengroeven en gaat er een belangrijke verkeersweg van Nuberein (in het zuiden) naar Kaulan, in het uiterste noordoosten.

Juvende

De naam Juvende betekent eigenlijk "eiland van steen", omdat de kusten er vrij rotsachtig zijn. Toch is het een misleidende naam: Juvende is veel minder "stenig" dan het Bactelijnse vasteland. Er zijn grote bosgebieden en vruchtbare landbouwgronden. In het noordwesten zijn er hoge bergen, tot 2000 meter hoog. In het uiterste westen is er golvend laagland, waar veel kleine riviertjes naar zee lopen. In dit gebied ligt de hoofdstad Nufrais.

Kleine eilanden

De kleinere eilanden die bij Bacte horen hebben wisselende landschappen, maar zijn over het algemeen vruchtbaar. Sommige eilanden lopen bij vloed onder water, wat een unieke vegetatie tot gevolg heeft.

Ruimtelijke inrichting

Ommuurd dorpje in de Venrein

Landbouw

In de delta is de landbouw intensief. In Bacte zijn, net als in het noorden van Raspelon, landbouwgemeenschappen strak georganiseerd en heeft iedere dorpeling zijn eigen rol. De meeste boerendorpen zijn in één product gespecialiseerd en produceren hier zo veel van dat het overschot voor handel kan worden gebruikt. Er is hierdoor veel contact tussen de dorpen en markten zijn belangrijk, want alleen door handel kan men aan alle nodige voeding komen. Marktsteden bevinden zich vooral langs de Nubes. In de drogere gebieden proberen dorpen juist zichzelf te onderhouden van het eigen vee en enkele gewassen, en worden alleen de stenen uit de steengroeven verhandeld om zo voor de nodige extra's te zorgen. Dit type economie zien we ook op Juvende, waar gemeenschappen zichzelf onderhouden en alleen het hout van de plantages voor de handel gebruiken. Deze houthandel is wel strak georganiseerd en heel succesvol, met Orlinjau als belangrijkste centrum.

Nederzettingen

Hoge, sobere stadsmuren verdedigen Falès tegen de zee en de Nubes.

Dorpen en steden hebben in Bacte vaak een gesloten uiterlijk. In de lage delta komen vaak overstromingen voor, die voor de landbouw goed zijn, maar in dorpen en steden natuurlijk onwelkom. Typisch voor de delta zijn de hoge, aflopende muren die als dijken om de bewoonde gebieden liggen. Toch komen ze ook in de droge Venrein voor, waar ze vaak als beschutting tegen zandstormen dienen. Steden op Juvende zijn minder oud en vaak planmatig. Muren zijn hier niet nodig, behalve in het lage land: de muren van Nufrais zijn iconisch. Net als andere steden in Suderiale hebben de Bactelijnse steden nauwelijks straten: steden zijn een aaneenschakeling van pleinen en hoven, met daartussen vaak ook nog landbouwgebieden.

Verkeer

Suderiale is betrekkelijk primitief. Er bestaat gemotoriseerd vervoer over land, maar dit is altijd per spoor. In de delta zijn er veel spoorwegen die doorgaans verhoogd zijn aangelegd. Van Nuberein gaat een spoorlijn door het droge westen naar Kaulan, vanwaar er boten naar Nufrais vertrekken. Op Juvende zijn de spoorwegen eerder beperkt, al heeft Nufrais zelf enkele spoorlijnen binnen het stedelijk gebied. Vervoer over water is heel belangrijk: zowel in de delta als aan de kust is het water de kortste verbinding tussen de verschillende stedelijke centra. Tot slot zijn er nog de steenwegen, net als de spoorwegen vaak verhoogd aangelegd, die voor een snelle verbinding voor voetgangers, lastdieren en karren zorgen.

Bevolking

In Bacte wonen iets meer dan vier miljoen mensen. Driekwart van hen woont in de delta en in Nufrais en omgeving, dus in de lage gebieden. De levensverwachting is relatief hoog: mannen worden gemiddeld 69, vrouwen 71 jaar oud. In Suderiale hebben alleen de Marijnen een hogere levensverwachting.

De Bactelijnse bevolking is naar Suderiaalse begrippen heterogeen. In de grote handelscentra wonen en werken veel buitenlanders, vooral Rasponen. Dit leidt niet tot grote problemen, ook omdat de culturele verschillen tussen Rasponen en Bactelijnen klein zijn.

Cultuur

Cultureel vormt Bacte een overgang tussen het "binnenland" van Noord-Suderiale (Raspelon) en de kust (Maris). Het land is enerzijds een typisch handelsland, anderzijds ook een land van boeren en gesloten gemeenschappen. De Bactelijnse cultuur is in heel Noord-Suderiale invloedrijk.

Godsdienst

Voor het Seta-geloof is Bacte van groot belang. De stad Nuberein, in het zuiden van de delta, is vanouds het belangrijkste religieuze centrum van Noord-Suderiale en de bakermat van het "geordende Setadom" zoals dat in deze streken wordt aangehangen. De belangrijkste tempels, kloosters en bibliotheken bevinden zich in deze stad.

Taal

In Bacte wordt Bactelijns gesproken. Het is er de enige officiële taal en het wordt in praktisch alle situaties gebruikt. In de grote steden spreken allochtonen er wel hun eigen talen, maar de omgangstaal is ook hier altijd het Bactelijns. Het Bactelijns is een Seta-taal en is bijzonder om z'n lange schrijftraditie en rijke morfologie. Internationaal heeft het de status van handelstaal en verder is het voor Seta's belangrijk om de vele religieuze geschriften die erin geschreven zijn. Buiten Bacte wordt het Bactelijns in het noorden van Raspelon wel gesproken en in grote delen van dit land is het nog steeds een schrijftaal, naast het op zuidelijke dialecten gebaseerde Raspoons.

Identiteit

Volgens de clichés zijn de Bactelijnen bemoeizuchtig, opgeruimd en altijd uit op een voordeeltje. De werkelijkheid is natuurlijk niet zo eenvoudig, maar zeker is dat de Bactelijnen een volk van handelaars zijn. Bacte is een heel georganiseerd land en dat is natuurlijk ook wel zo omdat dat is wat de Bactelijnen graag zien. Overzicht, duidelijkheid en betrouwbaarheid zijn de grootste deugden. Verder wordt er altijd op bescheidenheid gewezen, maar dat is een deugd die alleen de Bactelijnen zich toedichten - volgens hun buurvolkeren zijn ze juist allesbehalve bescheiden...

Economie

De dunbevolkte oostkust van het Bactelijnse vasteland.

De Bactelijnse economie draait vooral om de handel. De overslag van landbouwproducten uit het Seta-dal en Noord-Raspelon richting Maris en verder vindt vooral in de havenstad Falès plaats. Deze stad is ook belangrijk voor de handel in hout, al is voor hout de haven van Orlinjau nog belangrijker. Nufrais is de voornaamste haven van oost-Bacte en essentieel voor de handel in stenen en metalen, die worden gewonnen in de Venrein. In Bacte is een grote houtverwerkende industrie, opnieuw voornamelijk rond Orlinjau en Falès.

Politiek

Bacte wordt, net als de andere Seta-landen, bestuurd door een Raad van Zes. Er is dus niet één staatshoofd en de samenstelling van de Raad verandert constant. Juist deze voortdurende wisseling en de noodzaak tot overleg zorgt voor een grote politieke stabiliteit.

Bestuurlijke indeling

Bacte is verdeeld in vijf provincies, vernoemd naar hun hoofdsteden:

• Falès - Beslaat het grootste deel van de delta en de hogere gebieden ten zuiden ervan, alsook enkele eilanden voor de westkust.
• Nuberein - Bestaat uit Nuberein, een klein deel van de delta en de Venrein.
• Nufrais- Bestaat uit de hoofdstad en de rest van de laagvlakte van westelijk Juvende.
• Tjatá - Bestaat uit het grootste deel van Juvende, van de bergen in het westen tot de heuvels in het midden en een klein deel van de westkust.
• Orlinjau - Bestaat uit het westelijk deel van Juvende.

De volkrijkste provincies zijn Falès en Nufrais. Zij zijn ook rijker en dragen meer af aan de schatkist, maar zijn niet machtiger dan de andere provincies.

Staatsinrichting

Het bestuur van de provincies wordt gekozen door de inwoners van die provincies. Iedere parochie kiest voor één vertegenwoordiger en deze vertegenwoordiger trekt naar de hoofdstad van de provincie om daar te vergaderen. Deze vergadering heet Seset. De vergadering kiest ieder jaar één leider, die deel gaat uit maken van de Twee uit Drie (Inje Toron-et). Deze Twee uit Drie bestaat uit drie leiders, waarvan er ieder jaar één wordt vervangen door een nieuwverkozene. Zo ontstaat er een doorloop:

• Eerste jaar: Seset kiest leider A.
• Tweede jaar : Seset kiest leider B. Leider A is nu "oudste" (Twerpan).
• Derde jaar: Seset kiest leider C. Leider A vertrekt naar landelijke regering, leider B "oudste".
• Vierde jaar: Seset kiest leider D. Leider A uit landelijke regering, vervangen door leider B. Leider C "oudste".

En zo verder. De naam "Twee uit Drie" slaat op de twee mannen die de provincie leiden en de ene die in de landelijke regering zit, terwijl zij drieën verantwoording afleggen aan hun Seset. Alle provincies samen leveren 5 leiders. Het leger, dat vergelijkbaar is georganiseerd, levert de zesde: zo ontstaat de Raad van Zes. Deze Raad van Zes is de centrale regering van Bacte.

Zie ook

• Geschiedenis van Bacte